- بولینگر باند چیست؟
بولینگر باند Bollinger Bands با تلفظ صحیح بولینجر یک اسیلاتور است؛ که توسط یکی از شناخته شده ترین تحلیلگران تکنیکال به نام جان بولینگر در سال ۱۹۸۰ میلادی ابداع شد. این اندیکاتور بر مبنای میانگین قیمت سهم ایجاد شده و در مورد نوسانات قیمت و قیمتهایی که اشباع خرید یا فروش در آن صورت گرفته است اطلاعات خوبی را به ما میدهد.

به این ترتیب، اندیکاتور بولینگر باند شامل سه باند یا نوار است: یک خط میانگین متحرک ساده (SMA) در وسط و دو خط در بالا و پایین با فاصلهی ۲ انحراف معیار از آن. انحراف معیار نشان میدهد، هر یک از دادهها چهقدر از میانگین اصلی فاصله دارند.
- نحوه محاسبه باند بولینگر
این نوارها را باید به عنوان نقاط کف و سقف تلقی کرد؛ چنانچه قیمتها از نوار بالایی عبور کنند، به این معنی است که دارایی مورد نظر دچار اشباع خرید (خرید بیش از اندازه) شده است و بر عکس؛ چنانچه قیمتها از نوار پایینی عبور کنند، اشباع فروش (فروش بیش از اندازه) وجود دارد. برای درک بهتر این اندیکاتور به سراغ نحوه محاسبه آن میرویم:
- محاسبه میانگین متحرک ۲۰ روزه
این خط پایه اندیکاتور ما را تشکیل میدهد که برای محاسبه آن در هر نقطه میانگین قیمت ۲۰ نقطه قبل از آن در نظر گرفته میشود. با حرکت در چارت و در هر نقطه اعدادی که از آنها میانگین گرفته میشود تغییر میکند به این دلیل به این نوع میانگین، میانگین متحرک گفته میشود.
- محاسبه انحراف معیار
انحراف معیار شاخصی برای سنجش پراکندگی قیمتها نسبت به خط میانگین است. برای محاسبه آن ابتدا واریانس هر نقطه را در ۲۰ روز گذشته حساب میکنیم و سپس با محاسبه قدر مطلق واریانس به انحراف معیار میرسیم.
- محاسبه باندهای (خطوط) بالا و پایین
باند بالا= میانگین + ۲(انحراف معیار)
باند پایین= میانگین – ۲(انحراف معیار)
- نحوه استفاده از باند بولینگر
اگرچه بولینگر باند (Bollinger Bands) به طور گسترده در بازارهای مالی سنتی استفاده میشود، اما میتوان از آنها در شرایط معاملاتی ارز دیجیتال نیز بهره برد.معمولا روشهای مختلفی برای استفاده و تفسیر اندیکاتور BB وجود دارد، اما باید از استفاده از BB به تنهایی اجتناب کرد و نباید به عنوان اندیکاتور فرصتهای خرید یا فروش در نظر گرفته شود. در عوض، باید از BB همراه با سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال بهره برد.
- باند بولینگر به ما چه میگوید؟
اساسا، BB ابزاری هستند برای اندازهگیری و تصویرسازی نوسانها. با افزایش نوسان، باندها یا نوارها پهنتر میشوند. به همین ترتیب، با کاهش نوسان، فاصلهی میان نوارها نیز کمتر میشود. نوسان در این نمودار به عنوان یک چرخه مشاهده میشود؛ دورههایی از انبساط و انقباض وجود دارند که به ترتیب، نشاندهندهی بازارهایی با نوسان بالا و پایین هستند.
۱– فشار در باند بولینگر
باند بالایی و پایینی اندیکاتور ما نسبت به انحراف قیمتها از خط میانگین فاصلهشان از یکدیگر تغییر میکند. در زمانی که نوسانات قیمت کم است باندها به یکدیگر نزدیک میشوند و فشردگی را ایجاد میکنند. در این حالت انتظار میرود که روند قیمت به زودی تغییر پیدا کند و نوسانات افزایش یابد. اما باید توجه کرد که این اندیکاتور سیگنالی برای معامله صادر نمیکند. زیرا نه زمان و نه جهت تغییر روند را مشخص نمیکند و فقط هشداری از تغییر روند در زمانی نزدیک است.

۲–شکست باند بولینگر
شکست باندها موضوع بسیار با اهمیتی است که باید به آنها توجه کرد، ولی باید از اشتباه رایجی که در این مورد وجود دارد نیز خودداری کنیم. آن هم این موضوع است که شکست باند هیچ سرنخی از جهت ادامه روند و میزان تغییر قیمت به ما نمیدهد. در واقع تنها زنگ هشداری است برای بررسی بیشتر قیمت سهم، استفاده از خطوط حمایتی و مقاومتی در این موقعیت میتواند بسیار مفید باشد.

۳–نقش خط میانگین در روند صعودی و نزولی
خط میانگین علاوه بر اینکه در مشخص کردن باندها به ما کمک میکند کاربردهای دیگری هم دارد. یکی از آنها، استفاده از این خط به عنوان حمایت در زمانی که قیمت بین میانگین و باند بالایی است و در نظر گرفتن آن به عنوان مقاومت در زمانی که قیمت بین باند پایین و میانگین قرار دارد است.

در انتها باید بدانیم که باند بولینگر فقط هشدارهایی را در مورد نوسانهای قیمت به ما میدهد و نیاز است که به همراه چند اندیکاتور دیگر که همبستگی با هم ندارند و سیگنال های مشخصتری میدهند استفاده شود. بولینگر خود استفاده از اندیکاتورهای MACD ،RSI و On-Balance Volume را پیشنهاد میدهد.
سوالات متداول
- اسلایتور چیست؟
اسیلاتور یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است که یک محدودهی نوسانیِ دارای حد بالایی و پایینی را نشان میدهد.
- فشار در باند بولینگربه چه معناست؟
خصوصیت فشردگی بولینگر یا «Bollinger Squeeze» خود بیانگر مفهومی که در ادامه توضیح میدهیم هست. هنگامی که باندها به یکدیگر نزدیک میشوند، باید منتظر شکسته شدن روند یا در اصطلاح یک Break Out باشیم. دو حالت ممکن است در این شرایط رخ دهد، که به شرح زیر هستند:
اگر کندلها به سمت خارج از خط بالایی روند را بشکنند، روند حرکتی ما معمولا به سمت بالا خواهد بود.
اگر کندلها فرایند شکستن روند را به سمت خارج از خط پایین آغاز کنند، پس باید منتظر ریزش قیمت باشیم.
- تفاوت باندهای بولینگر و کانال کلتنر (Keltner Channels) چیست؟
برخلاف باندهای بولینگر که بر اساس SMA و انحراف معیار است، نسخه مدرن اندیکاتور کانالهای کلتنر (KC) از محدوده واقعی میانگین (ATR) برای تعیین عرض کانال در حول EMA یا میانگین متحرک تصاعدی ۲۰ روزه استفاده میکند. بین اندیکاتورهای BB و KC، باندهای بولینگر محبوبتر است. هر چند هر دو اندیکاتور، به ویژه برای معاملات کوتاه مدت خوب هستند؛ اما به منظور ارائه سیگنالهای مطمئنتر میتوان از هر دو اندیکاتور استفاده کرد. معمولا اندیکاتور کانالهای کلتنر (Keltner Channels) متراکمتر از باندهای بولینگر است؛ بدین ترتیب برای شناسایی روندهای برگشتی و شرایط خرید یا فروش بیش از حد، به طور واضح و مشخص از BB مناسبتر است. به علاوه، اندیکاتور کانالهای کلتنر معمولا زودتر از BB سیگنالهای خرید یا فروش بیش از حد را ارائه میدهد.
از طرف دیگر باندهای بولینگر در ارائه نوسان بازار بهتر از کانالهای کلتنر (Keltner Channels) است؛ زیرا نزدیک و دور شدن باندها در مقابل KC بیشتر و واضحتر است. به علاوه، احتمال کمتری دارد که اندیکاتور BB با استفاده از انحرافهای معیار، سیگنالهای اشتباه ارائه دهد، زیرا عرض آن بزرگتر است و عبور از آن سختتر. بین اندیکاتورهای BB و KC، باندهای بولینگر محبوبتر است. هر چند هر دو اندیکاتور، به ویژه برای معاملات کوتاه مدت خوب هستند؛ اما به منظور ارائه سیگنالهای مطمئنتر میتوان از هر دو اندیکاتور استفاده کرد.
- در اندیکاتورباند بولینگر، انحراف معیار و فرمول چگونه محاسبه میگردد ؟
انحراف معیار BB
باند بالایی: میانگین متحرک ساده ۲۰ روزه + (انحراف معیار ۲۰ روزه * ۲)
باند پایینی: میانگین متحرک ساده ۲۰ روزه – (انحراف معیار ۲۰ روزه * ۲)
فرمول کانال کلتنر (Keltner Channels)
خط میانه: میانگین متحرک تصاعدی ۲۰ روزه
خط کانال بالایی: میانگین متحرک تصاعدی ۲۰ روزه + (محدوده واقعی میانگین ۱۰ روزه * ۲)
خط کانال پایینی: میانگین متحرک تصاعدی ۲۰ روزه – (محدوده واقعی میانگین ۱۰ روزه * ۲)